Pasy transportowe – jaki wybrać pas do transportu? Typy, parametry pasów transportowych

Transport wszelakich towarów stwarza przed przewoźnikiem spore wyzwania. Trzeba się postarać, by ładunek dotarł na miejsce nie tylko szybko, ale również w idealnym, nienaruszonym stanie. Żeby towar dotarł do celu bez niemiłych przygód, trzeba go odpowiednio zabezpieczyć. I to jest właśnie zadanie dla pasów transportowych. Ale które wybrać? Na co zwrócić uwagę podejmując taką decyzję?

• Co to jest pas transportowy?
• Jak zbudowany jest pas transportowy?
• Jak korzystać z pasa transportowego?
• Jaki wybrać pas transportowy?
• O czym dowiemy się z etykiety?
• O czym trzeba pamiętać korzystając z pasów transportowych?
• Jak zabezpieczyć pas przed zużyciem?
• Zwijarka do pasów transportowych
• Inne pasy pomocne w transporcie

Co to jest pas transportowy?

Pas transportowy jest elementem, którego używamy, aby zabezpieczyć ładunek podczas transportu. Zabezpieczenie to polega na tym, iż przeciwdziała on siłom, które oddziałują na towar, gdy się go przewozi. Jest to bardzo ważna funkcja, pozwalająca uniknąć strat, mających miejsce, jeśli ładunek ulegnie uszkodzeniu, a przynajmniej je zminimalizować. Pasy transportowe mają wiele typów i modeli, które można zobaczyć na koelnerpolska.pl/produkty/narzedzia/narzedzia-reczne/artykuly-motoryzacyjne/pasy-transport, co sprawia, że możemy dobrać odpowiedni bez względu na to, jakiego rodzaju wyzwanie przed nami stoi.

Jak zbudowany jest pas transportowy?

Pasy transportowe dzielą się na jedno i dwuczęściowe. Jednoczęściowe, tak zwane ściągające, służą do opasania ładunku i stosujemy je, gdy brakuje nam punktów zaczepienia, dwuczęściowe natomiast wymagają dwóch punktów, w których możemy zaczepić haki.

Dwuczęściowy pas transportowy składa się z części krótkiej i długiej. Część długa to taśma zakończona elementem zaczepowym, czyli zwykle po prostu hakiem. Część krótka to tak zwany napinacz, czyli mechanizm z krótkim pasem również zakończonym hakiem, wyposażony w dźwignię i grzechotkę złożoną z korby, zębów i elementu zwalniającego.

Jak korzystać z pasa transportowego?

Aby zamocować ładunek za pomocą pasa transportowego, najpierw należy część długą pasa przełożyć nad ładunkiem. Hak krótkiej części zaczepiamy o zaczep lub ramę. W następnym kroku naciągamy taśmę z drugiej strony, by pas nie był skręcony, lecz ułożony równo.

Następnie wprowadzamy od spodu w szczelinę bębna napinacza końcówkę taśmy (trzeba ją wybrać aż do oporu). Taśmę nawijamy na bęben, używając do tego rączki napinacza, przy czym musimy pas poniżej mechanizmu przytrzymywać ręką. Pojawia się pytanie, ile taśmy powinniśmy nawinąć na bęben? Nie ma tu ścisłych wytycznych, ale przyjmuje się, że nie powinno to być mniej niż półtora zwoju, ani więcej niż trzy pełne zwoje.

Gdy taśma jest już wystarczająco napięta, zamykamy napinacz, a luźny fragment pasa chowamy, by nie zawadzał. Jeśli zachodzi potrzeba zluzowania taśmy, robimy to podciągając zapadkę w kierunku rączki, co pozwala na otwarcie ramienia do stu osiemdziesięciu stopni.

Jaki wybrać pas transportowy?

Przede wszystkim trzeba się zastanowić, na jaki model się zdecydować. A to zależeć będzie oczywiście od tego, jakie ma być przeznaczenie owego pasa. Najpowszechniej używane są jedno i dwuczęściowe pasy uniwersalne, co jest właściwie oczywiste, biorąc pod uwagę wszechstronność ich zastosowań. Standardowy pas transportowy z napinaczem nadaje się na przykład zarówno do mocowania bagażu na dachu samochodu osobowego jak i profesjonalnego zabezpieczenia nawet bardzo ciężkiego transportu na samochodzie dostawczym.

Innym typem pasów są pasy do listew. Te wyróżniają się hakami, specjalnie dopasowanymi do listew kotwicznych, które są montowane w kontenerach i zamkniętych naczepach.

Także do mocowania auta na lawecie służy odrębny typ pasów, zwanych pasami trzypunktowymi, w których zastosowano trzeci hak i gumowy ochraniacz, zapobiegający zsunięciu się pasa z opony.

Na odrębną uwagę zasługują pasy ERGO, które wymagane są, jeśli będziemy transportować ładunek na terenie Niemiec, Austrii czy Szwajcarii. Charakteryzują się dłuższą rączką, co pozwala docisnąć mocniej ładunek.

Oprócz powszechnie stosowanych, dostępne w sprzedaży są też pasy przeznaczone do zadań specjalnych. Różnią się szczególnymi, niestandardowymi typami haków, takich jak na przykład hak z zapadką, czy taki z pojedynczym pazurem.

O czym dowiemy się z etykiety?

Nie powinniśmy używać pasa, ba, nie powinniśmy nawet wybierać go bez zapoznania się z jego etykietą. To ona zawiera wszystkie istotne informacje. Część z nich możemy poznać już po samym jej kolorze, a konkretnie te, dotyczące materiału, z którego została wykonana taśma danego pasa transportowego.

Kolor niebieski oznacza poliester. Taki pas wytrzymuje zakres temperatur od minus czterdziestu do plus stu stopni Celsjusza, jest też odporny na działanie kwasów mineralnych, gorzej jednak znosi działanie ługów.

Etykieta w kolorze zielonym sygnalizuje, że zastosowanym materiałem jest poliamid. Tego rodzaju pas wytrzymuje takie same rozpiętości temperaturowe jak poliestrowy, w przeciwieństwie do niego nie jest jednak odporny na działanie kwasów mineralnych, dobrze za to wytrzymuje działanie alkaliów.

Wreszcie etykieta może też być brązowa. Ten kolor świadczy, że pas jest zrobiony z polipropylenu i odporny na działanie ługów i kwasów jest tylko w niewielkim stopniu, ponadto tolerowana przez niego temperatura nie przekracza osiemdziesięciu stopni Celsjusza.

Istotną informacją, jaką znajdziemy na etykiecie jest też norma, według której pas został wyprodukowany. W Europie dla pasów wykonanych z włókien sztucznych obowiązuje norma EN-12195-2, jeśli więc znajdziemy ją wypisaną na etykiecie, możemy mieć pewność, że produkt spełnia odpowiednie wymogi bezpieczeństwa.

Na etykiecie znajdziemy też ważne informacje na temat wytrzymałości pasów transportowych. Pod skrótem LC (od lashing capacity) kryje się zdolność mocowania, czyli inaczej maksymalne dopuszczalne obciążenie. To po prostu najwyższa siła, dla której dany pas może być użyty po linii prostej. Standardowo wynosi ona 2500daN, co oznacza, że pas może być w układzie prostym napięty przez siłę 2500 kilogramów bez obawy, że się zerwie, zaś w przypadku opasania ładunku zdolność mocowania wzrasta dwukrotnie (a zatem wytrzymuje on 5000 kilogramów).

SHF (standard hand force) to wartość określająca nominalną siłę ręczną, czyli maksymalną siłę, jaka może zostać użyta w celu napięcia ręcznego napinacza. Standardowo ten parametr wynosi 50daN, użycie większej siły grozi deformacją napinacza.

Ostatnim ważnym parametrem jest STF (standard tension force), czyli nominalna siła napięcia. Jest to siła, z jaką ładunek będzie dzięki pasowi dociśnięty do podłoża. To najważniejszy parametr, jaki musimy wziąć pod uwagę przy wyborze pasów transportowych. Jej wielkość zależy od rozmaitych czynników, wśród których można wymienić chociażby średnicę wałka, długość rączki napinacza i ilość zębów. Powinno nam zależeć, by nominalna siła napięcia była jak najwyższa, ponieważ im mocniej ładunek będzie dociśnięty, tym większe będą siły tarcia, co zapewni mu lepsze zamocowanie.

Z etykiety poznamy też oczywiście długość pasa. Jednak żeby uniknąć pomyłki, musimy pamiętać o tym, że dwuczęściowe pasy (zatem te składające się z napinacza i taśmy) mają dwie oddzielne etykiety i dopiero zsumowanie podanych w nich wartości da nam pojęcie o rzeczywistej długości pasa jako całości.

O czym trzeba pamiętać korzystając z pasów transportowych?

Jest parę rzeczy, o których koniecznie musimy pamiętać, używając pasów transportowych, by przewóz odbył się z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, a ładunek został dostarczony na miejsce przeznaczenia w nienaruszonym stanie.

Jedną z tych istotnych zasad jest to, że pasy służą jedynie umocowaniu ładunku – absolutnie nie używamy ich więc do jego podnoszenia! Do tego celu wykorzystujemy zawiesia, które są w stanie wytrzymać znacznie większe napięcia (jeszcze tu o nich powiemy).

Pas zawsze napinamy ręcznie. To jedyna dopuszczalna metoda. Stosowanie do tego celu rur lub przedłużek nie jest dobrym pomysłem, sprawiają one bowiem, że na napinacz działa większa siła, a przecież ma on pewne granice swojej wytrzymałości – przekraczając je, możemy go po prostu zniszczyć.

Wspomnieliśmy już o tym, że należy bezwzględnie zawsze zapoznać się z etykietą pasa. Z tego względu stosujemy tylko pasy, zaopatrzone w czytelną etykietę. Może nam się to wydawać błahostką, ale jeśli etykieta jest nieczytelna, możemy wyciągnąć z niej błędne dane dotyczące na przykład wytrzymałości pasa, a w konsekwencji użyjemy do zamocowania ładunku niewystarczającej liczby pasów, czego skutki mogą być opłakane.

Oczywiście nie trzeba tu chyba dodawać, że stosujemy wyłącznie pasy w pełni sprawne. Uszkodzone zupełnie się do tego nie kwalifikują. Nawet jeśli wydaje nam się, że taki uszkodzony pas mógłby nam jeszcze przez pewien czas posłużyć, lepiej nie podejmować takiego ryzyka. Pomyślmy o konsekwencjach, jakie nas czekają, jeśli pasy zawiodą.

Jak rozpoznać uszkodzony pas? Z pewnością nie powinniśmy używać pasa, jeśli jego taśma jest rozdarta lub nacięta, czy w jakikolwiek inny sposób zdeformowana. Odpadają także taśmy z popękanymi włóknami, uszkodzonymi szwami, oraz takie, na których porobiły się supły. Ważne są jednak nie tylko taśmy, ale i mechanizm napinacza i okucia. Jeśli są zdeformowane, pęknięte czy zarysowane lub, co gorsza, uszkodzone przez korozję, nie powinniśmy ryzykować.

Pamiętajmy też, że taśma nie może być poskręcana ani przygnieciona. Ważne jest też, aby nie umieszczać napinacza zaraz na krawędzi ładunku. Nie tam jest jego miejsce!

Jak zabezpieczyć pas przed zużyciem?

Długotrwała eksploatacja prędzej czy później doprowadza do zużycia każdego przedmiotu i urządzenia. Pasy transportowe nie stanowią tu wyjątku. Są jednak sposoby na przedłużenie ich żywotności.

Mogą w tym pomóc na przykład specjalne ochraniacze. Jednym z powodów niszczenia się pasów jest to, że podczas transportu, niezależnie od stopnia napięcia pasa, zawsze pewne minimalne ruchy taśmy w przód i w tył mimo wszystko występują. Całkiem zrozumiałe, że takie systematyczne ruchy z czasem mogą skutkować niszczeniem się pasa – może się on w końcu przetrzeć lub nawet rozedrzeć.

Właśnie przed taką sytuacją mają nas ustrzec ochraniacze. Jednym z ich typów są rękawy ochronne. Wykonuje się je zwykle z gumy lub tworzywa sztucznego, a najczęściej wykorzystuje się je do ochrony pasów transportowych używanych przy przewozie samochodów – pas przepuszczony przez gumowy rękaw o długości około siedemdziesięciu centymetrów jest zabezpieczony przed zsuwaniem się w bok.

Innym typem ochraniacza są narożniki. Ułatwiają one swobodne przesuwanie pasa przez kątowniki i w ten sposób,chronią go przed przedarciem. Jednocześnie zabezpieczają też sam ładunek przed zarysowaniami, otarciami i wgnieceniami. Dodatkowo ochraniacze ślizgowe, wykonane ze zbrojonego gumowanego materiału, skutecznie zabezpieczają pas przed zniszczeniem o ostre i zadziorne krawędzie.

Narożniki z reguły wykonane są z elastycznych materiałów, dzięki czemu nie pękają. Dostępne są też narożniki metalowe, te jednak stosuje się w przypadkach, gdy do zamocowania ładunku używa się łańcuchów.

Zwijarka do pasów transportowych

Dla własnej wygody warto przemyśleć sprawienie sobie urządzenia, które wyręczyłoby nas w zwijaniu pasów transportowych gdy już zakończymy rozładunek. Nie jest to oczywiście żaden niezbędny wymóg, jednak w ten sposób możemy sobie oszczędzić sporo czasu i wysiłku.

Zwijarka to rozwiązanie, które działa dzięki wkrętarce – mocujemy w niej trzonek zwijacza, a załączając ją, wprawiamy w ruch tarczę, dzięki której pas transportowy nawija się równomiernie. Gdy cały już jest nawinięty, unosimy nieco tarczę do góry, co pozwala na łatwiejsze uwolnienie pasa, jako że profil trzonka zwęża się ku górze.

Inne pasy pomocne w transporcie

Oprócz opisanych powyżej rodzajów pasów transportowych do przewozu stosuje się tez pasy innego rodzaju. Wśród nich na szczególne wyróżnienie zasługują zawiesia. Wspomnieliśmy, że pasy transportowe stosuje się tylko do mocowania ładunku, a nie do jego przenoszenia. Otóż do przenoszenia, podnoszenia czy zawieszania ciężkich ładunków służą właśnie zawiesia.

Jednym z ich typów są zawiesia pasowe, zwane też niekiedy pętlowymi lub taśmowymi, wykonane z podwójnie zszytej taśmy poliestrowej ze wzmocnionymi pętlami na obu końcach. Ze względu na ich miękkość i lekkość – bo trzeba rzec, że mają wyjątkowo małą wagę w stosunku do nośności – używa się ich przede wszystkim do przenoszenia ładunków o delikatnej powierzchni, na przykład palet.

Zawiesia wężowe (czy też inaczej kołowe) w ogóle nie mają końców. Zamiast tego tworzą obwód zamknięty, dzięki czemu mają uniwersalne zastosowanie. Zawiesie tworzy pętle, która pod wpływem ciężaru ładunku zaciska się na nim. Oprócz tego dostępne są też zawiesia linowe, wykonane ze stalowych lin o zróżnicowanych średnicach, oraz zawiesia łańcuchowe.

Do szczególnego rodzaju transportu służy także pas holowniczy – mowa tu oczywiście o holowaniu niesprawnych samochodów. Wykonuje się go z tych samych materiałów co pasy transportowe, a sprawdza się jako alternatywa dla tradycyjnej plecionej liny holowniczej, jako że jest wytrzymalszy.